Podciąganie kapilarne czyli jak piją rośliny?

Składniki

dwa wycięte z grubego przezroczystego plastiku płytki (np. o wymiarach 80x50 mm) lub dwie szklane płytki
pojemnik z płaskim dnem – najlepiej przezroczysty
tusz do wiecznych piór
woda
wykałaczka
gumka recepturka
dwie malutkie klamerki/klipsy do papieru

Przebieg

Do pojemnika wlej 15-30 ml atramentu do piór. Możesz rozcieńczyć dwoma łyżkami wody.
Plastikowe prostokąty połóż jeden na drugim i obwiąż gumką.
Między płytki włóż wykałaczkę tak, by znajdowała się ona jak najbliżej krawędzi dłuższego boku.
Klipsami do papieru szczep dwie płytki po przeciwległej stronie wykałaczki tak by mocno do siebie przylegały.
Włóż płytki do pojemnika, zanurzając ich krótszą krawędź w płynie.

ZRÓB TO INACZEJ

Użyj do eksperymentu płytek o różnych rozmiarach. Porównaj wyniki. Może uda Ci się zbudować konstrukcję o wysokości małego krzewu czyli około 50 cm.
Zaobserwuj podobne zjawisko zanurzając w zabarwionej wodzie pasek wycięty z papierowego ręcznika.
Do kubka z zabarwioną wodą włóż biały kwiat z krótką, pozbawioną liści łodyżką, np. chryzantemę, tulipan lub stokrotkę.
Pozostaw ją tam na kilka godzin a nawet kilka dni. Zaobserwuj co się stanie.

Pytania

1. Co się stało z zabarwioną wodą?
2. Jak zachowuje się woda pomiędzy płytkami wzdłuż krawędzi z wykałaczką a jak wzdłuż krawędzi z klipsami?
3. Jakie właściwości wody powodują zaobserwowane w doświadczeniu zjawisko? Dowiedz się, która cecha budowy drzew umożliwia takie zachowanie płynu jakie zaobserwowałeś w doświadczeniu.

Słowa kluczowe

podciąganie kapilarne, menisk, transport wody w roślinach, kapilary, cewki