Plama

Składniki

- woda

- proszek do prania (najlepiej niezawierający enzymów)

- benzyna ekstrakcyjna lub apteczna

- spirytus

- odplamiacze enzymatyczne (o różnej zawartości enzymów)

- olej, smalec, masło

- farby olejne

- farby plakatowe

- marker wodoodporny

- flamastry

- kawałek tkaniny o jasnym kolorze, najlepiej bawełnianej

- naczynia: probówki lub nieduże słoiczki, łyżeczki

Przebieg

1. Tkaninę potnij na małe kawałki i na każdym z nich zrób tłustą plamę – olejem, smalcem i masłem. Sprawdź, czy można pozbyć się plamy, używając różnych środków: czystej wody (porównaj zimną i ciepłą), wody z proszkiem do prania, odplamiacza, benzyny ekstrakcyjnej, spirytusu itp.

2. W oddzielnych naczyniach przygotuj środki, których używałeś do wywabienia plam. Spróbuj rozpuścić w nich niewielkie ilości oleju, smalcu i masła.

3. Sprawdź, czy wszystkie zastosowane środki mieszają się ze sobą nawzajem – wymieszaj wodę z benzyną, benzynę z proszkiem do prania itd.

4. Przygotuj kawałki tkaniny z innymi plamami: z tuszu flamastra, markera, farby olejnej, farby plakatowej. Tak jak w poprzednim zadaniu sprawdź, które substancje pomagają pozbyć się tych plam.

ZRÓB TO INACZEJ!

Sprawdź, czy rodzaj tkaniny ma znaczenie przy usuwaniu plam. Porównaj na przykład bawełnę z lnem i poliestrem.

Pytania

1. Które środki ułatwiają usuwanie tłustych plam z tkanin?
2. Dlaczego tłuszcze rozpuszczają się tylko w niektórych cieczach? Co różni ciecze, które tłuszcze rozpuszczają, od tych, które nie mają takich właściwości?
3. Jakie składniki proszków do prania i odplamiaczy wpływają na ich skuteczność w usuwaniu plam?

Słowa kluczowe

plama, rozpuszczanie, tłuszcz, enzymy, środki czyszczące